به کارگیری رهیافت کاپیولا برای مدل‌سازی وابستگی قیمت نفت و نرخ‌ارز با قیمت نهاده‌های وارداتی صنعت دام ایران

چچکیده بخش کشاورزی ایران دارای ارتباط‌های دو سویه‌ای با بازارهای جهانی است زیرا از یک سو صادرکننده محصولات عمده و از یک سو واردکننده نهاده‌ها برای صنعت دام است، لذا به واسطه حجم چنین مبادله‌هایی تحت تأثیر قیمت‌ها و دگرگونی‌های جهانی قرار ‌خواهد‌گرفت. در بسیاری از کشورهای جهان بعد از آغاز نوسان‌های قیمت نفت از سال 1382 و در ادامه آغاز بحران مالی جهانی از سال 1384، شدت و نوع رابطه بین قیمت نفت و نرخ ارز تغییر یافته است و بسیاری از قیمت‌های جهانی به ویژه بخش کشاورزی را بیشتر از گذشته تحت تأثیر قرار داده است که به نظر می‌رسد در ایران هم صنعت دام به واسطه‌ای وارداتی بودن اغلب نهاده‌ها تحت تأثیر قرار گرفته است. بنابراین در این بررسی به ارزیابی همبستگی قیمت نفت و نرخ ارز با قیمت نهاده‌های صنعت دام در دو بازه زمانی 83-1374 (پیش از بحران) و 93-1384 (پس از بحران) با استفاده از رهیافت واین کاپیولا بر اساس ARMA-MGARCH پرداختیم. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان داده، نهاده‌های ذرت، سویا و جو در دوره پس از بحران نسبت به دوره پیش از بحران همبستگی مثبت و بالایی با قیمت نفت و همبستگی منفی با نرخ ارز از خود نشان داده‌اند، به عنوان نمونه همبستگی بین قیمت نفت با ذرت از 05/0 به میزان 20/0 افزایش یافته است که این به دلیل تغییر شدت و نوع همبستگی بین قیمت نفت با نرخ ارز از دوره پیش از بحران به دوره پس از بحران بوده است. بنابراین به نظر می‌رسد نهاده‌های وارداتی صنعت دام با آغاز شوک‌های اندک قیمت نفت از سال 1382 به واسطه‌ی پیامدهای آغاز جنگ عراق و آمریکا و در ادامه آغاز بحران مالی جهانی از سال 1384 و افزایش جهانی قیمت نهاده‌های کشاورزی، بیشتر تحت تأثیر دگرگونی‌های جهانی قرار گرفته است. طبقه‌بندی JEL: C59, F31, F42